گروه نوین عمران  NOVINOMRAN

تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی

تصفیه آب و فاضلاب

تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی

کمیت و کیفیت فاضلاب یا پساب صنعتی در کارخانجات و صنایع مختلف بسته به نوع و ماهیت تولیدی متفاوت بوده و به همین نسبت روش تصفیه آنها نیز گوناگون است. در تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی از روشهای حذف فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی به منظور اخذ تاییدیه محیط زیست استفاده می گردد.
مهمترین مساله در تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی شناخت ماهیت آن و کیفیت عناصر و عواملی همچون، ترکیبات سمی، عوامل سخت تجزیه پذیر، COD , BOD , TSS و رنگ می باشد. با آگاهی از هر یک از این عوامل می توان روشهای مناسب تصفیه را برای فاضلاب و پساب صنعتی طراحی نمود.
طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی انواع تصفیه خانه فاضلاب و پساب صنعتی در صنایع مختلفی همچون لبنی، نساجی، رنگرزی، نشاسته، چرم، کاغذ و کارتن در شرکت فنی مهندسی طرح و کار به وسیله انواع سازه های فلزی، بتنی و پلی اتیلن انجام می گیرد. روشهای تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی با توجه به کمیت و کیفیت آن طراحی و اجرا می گردد.

کمیت پساب و فاضلاب صنعتی تولیدی جهت تصفیه
شناخت کمیت و کیفیت پساب صنعتی، نخستین قدم در طراحی پکیج تصفیه فاضلاب می باشد. امروزه در صنایع مختلف تولیدی بر اثر فعالیت های شیمایی، فیزیکی و مکانیکی که بر روی مواد و محصولات مختلف انجام می گیرد، پساب یا فاضلاب تولید می گردد. از آنجایی که آب به عنوان یک حلال قوی شیمیایی در بسیاری از فرآیندهای تولیدی نقش مهم و اساسی دارد بنابراین پساب یا فاضلاب تولیدی نیز در اکثر صنایع مشاهده می شود.
در یک تقسیم بندی کلی صنایع را به لحاظ تولید پساب می توان به صورت ذیل تقسیم بندی نمود:
1- صنایع تولیدی بدون مصرف آب و در نتیجه بدون تولید پساب صنعتی مانند کارخانجات تولید لوازم برقی، لوازم خانگی و صنایع مونتاژ و فلز کاری تکمیلی.
2- صنایع تولیدی که بخشی از فرآیندهای آن وابسته به آب می باشد و میزان تولید پساب صنعتی در آنها متوسط بوده مانند صنایع نساجی و رنگرزی.
3- صنایعی که در تمامی فرآیندهای تولیدی آنها آب مصرف می گردد و دبی پساب و فاضلاب صنعتی بالایی دارند، مانند صنایع لبنی، نشاسته و چرم.
به لحاظ کمی، مقدار تولید پساب صنعتی در هر واحد تولیدی بر اساس تعداد و نوع فرآیند محاسبه می گردد اما می توان از برخی منابع و کتب معتبر، میزان تولید پساب صنعتی را به شرح زیر تخمین زد:
جدول معادل تولید فاضلاب برای صنایع گوناگون

صنعت و تولید فاضلاب تولیدی
1 تن شیرسازی 4 الی 10 مترمکعب
 1 تن چغندر قند برای قند و شکر  10 الی 20 مترمکعب
 1 تن کنسرو میوه 4 الی 6 مترمکعب
1 تن روغن نباتی 20 مترمکعب
1 متر مکعب نوشابه 5 الی 20 مترمکعب
1 تن شیرینی 6 الی 26 مترمکعب
کشتارگاه به ازای هر گاو 300 الی 900 لیتر
کشتارگاه به ازای 2 بره 300 الی 900 لیتر
دامداری یک گاو 75 لیتر
دامداری یک گوسفند 20 لیتر
1 تن پوست دباغی 40 الی 60 مترمکعب
1 تن کفش 5 لیتر
رنگرزی 1 تن پارچه 20 الی 50 مترمکعب
رختشویی 1 تن پارچه 50 الی 100 مترمکعب
1 تن داروسازی 50 مترمکعب
1 تن صابون 25 مترمکعب
1 تن لاستیک سازی 100 مترمکعب

کیفیت پساب و فاضلاب صنعتی تولیدی جهت تصفیه

در کنار مبحث کمی، کیفیت پساب صنعتی نیز از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد. بعد از شناخت کمی و کیفی دقیق پساب صنعتی می توان طراحی مناسب در خصوص تصفیه آنرا انجام داد. مهمترین ترکیباتی که در پساب صنعتی وجود دارد و بایستی در تصفیه به روشهای مختلف مد نظر قرار بگیرند منابع آلی می باشند.
منابع آلی موجود در فاضلاب صنعتی شامل کربوهیدرات ها، چربی، پروتئین، عوامل رنگی هستند. شناخت ماهیت پساب صنعتی و آشنایی با فرآیند تولید آن در چیدمان طراحی واحدهای تصفیه فاضلاب نقش بسیار مهمی دارد. برخی از پارامترهایی که به لحاظ کیفی باید بر روی پساب صنعتی اندازه گیری شود تا به وسیله آنها بتوان واحد تصفیه فاضلاب صنعتی را طراحی نمود شامل موارد ذیل می باشد:

1- اندازه گیری چربی و روغن موجود در پساب و مشخص نمودن معلق و غیر معلق بودن چربی.
2- اندازه گیری پارامترهای کیفی رایج مانند : COD, BOD, TSS, TKN, pH, EC
3- اندازه گیری یون های سمی مانند ترکیبات فنلیک، فلزاتی چون روی، نیکل، کادمیم و عناصری چون آرسنیک و برم و ترکیبات رنگی.
4- اندازه گیری درجه تجزیه ناپذیری (biodegradability) فاضلاب
5- بررسی میزان ذرات جامد معلق و قابلیت ته نشینی آنها

 فرایند تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی
در تصفیه فاضلاب صنعتی دو بخش عمده وجود داردکه شامل تصفیه شیمیایی و فیزیکی و تصفیه بیولوژیکی می باشد که با توجه به شناخت به وجود آمده از لحاظ کمی و کیفی در خصوص انتخاب روشهای تصفیه فاضلاب صنعتی می توان اقدام نمود. عمده ترین روشهای تصفیه مقدماتی فاضلاب صنعتی شامل موارد ذیل می باشند:
1- حذف ذرات چربی و روغن غیر محلول و همچنین ذرات جامد قابل ته نشینی در حوض ته نشینی اولیه یا سپتیک تانک ها
2- حذف چربی و روغن محلول در واحد چربی گیر پیشرفته به وسیله هوای محلول به روش DAF
3- ته نشینی و حذف ذرات جامد معلق کلوئیدی به وسیله افزودن مواد شیمیایی به روش انعقاد شیمیایی
4- حذف عوامل رنگی، سمی و ذرات جامد معلق به وسیله انعقاد الکتریکی
5- استفاده از اکسیداسیون پیشرفته به منظور حذف عوامل تجزیه ناپذیر
عمده ترین روش های تصفیه بیولوژیکی فاضلاب و پساب صنعتی نیز شامل موارد ذیل می باشد:
1- استفاده از روشهای بی هوازی به منظور رشد و تکثیر ارگانیزم های بی هوازی مانند روشهای UABR, UAFBR UASB
2- استفاده از روشهای هوازی و تزریق هوا به درون فاضلاب صنعتی به منظور تصفیه بیولوژیکی مانند روشهای هوادهی گسترده EAAS و هوادهی رشد چسبیده مانند MBBR
3- استفاده از واحدهای گندزدایی، ته نشینی نهایی و هضم و دفع لجن فراوری شده.

انواع سازه ها در پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی
در تصفیه فاضلاب و پساب صنعتی می توان از سازه های پلی اتیلن دفنی، سازه فلزی با پوشش رنگ اپوکسی و یا سازه بتنی استفاده نمود. مساله مهم این است که پساب صنعتی به دلیل وجود ترکیبات خورنده و pH اسیدی می تواند به انواع سازه های فلزی و بتنی آسیب وارد نماید. بنابراین ضمن شناخت از کیفیت پساب بایستی از پوشش رنگ اپوکسی با ضخامت بالا در سازه های فلزی استفاده نمود. همچنین استفاده از سیمان تیپ 5 در سازه های بتنی جهت تقویت مقاومت خوردگی و فرسایش بتن از موارد ضروری می باشد.
در ابعاد و احجام کوچک، استفاده از سازه فلزی برای تصفیه خانه فاضلاب و پساب صنعتی مقرون به صرفه می باشد، اما در ابعاد بزرگ معمولا سازه های بتنی رایج می باشند. سازه پلی اتیلن دفنی برای تصفیه خانه پساب صنعتی در مواردی که با کمبود شدید زمین مواجه می باشیم رایج است.

کاربردهای تصفیه فاضلاب یا پساب صنعتی
کاربردهای تصفیه فاضلاب و پساب بصنعتی بسیار وسیع و گسترده می باشد و تقریباً در تمامی صنایع کاربرد دارد، به صورت خلاصه این کاربردها شامل موارد ذیل می باشند:
1- تصفیه و بازگرداندن آب و فاضلاب کارواش و قالیشویی ها که حاوی کف و دترجنت می باشد.
2- تصفیه فاضلاب کارخانجات لبنی که در اثر فرایند CIP و شستشوی مخازن و لوله های تولید لبنیات مانند شیر، ماست، کره و پنیر به وجود می آید و حاوی مواد چرب می باشد.
3- تصفیه فاضلاب کارخانجات نشاسته، گلوکز و گلوتن که حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات بوده و در اثر فرایندهای مختلف تخمیر و تغلیظ به وجود می آید.
4- تصفیه فاضلاب صنایع رنگرزی و نساجی دارای مواد آلی، رنگ و ذرات جامد معلق و ترکیبات سخت تجزیه پذیر.
5- تصفیه فاضلاب کارخانجات کارتن و کاغذسازی و بازگرداندن آب مصرفی به ابتدای خط تولید با حذف ترکیبات آلی موجود در فاضلاب.
6- تصفیه پساب صنایع غذایی مانند سوسیس و کالباس که حاوی پروتئین و چربی بالایی می باشد.
7- تصفیه پساب کارخانجات مواد شوینده که حاوی ترکیبات سخت تجزیه پذیر و مواد سمی می باشند.
8- تصفیه فاضلاب واحدهای دباغی و چرم سازی و از بین بردن سولفید، ذرات جامد، ترکیبات کرم.

نتایج استفاده از سیستم تصفیه فاضلاب یا پساب صنعتی
نتایج استفاده از سیستم تصفیه پساب صنعتی مشابه سیستم تصفیه فاضلاب بهداشتی می باشد. بدین معنا که می توان از پساب تصفیه شده را پس از اخذ تاییده محیط زیست در آبیاری و کشاورزی یا دفع به آبهای سطحی و یا چاههای جاذب استفاده نمود. علاوه بر موارد مذکور، در صورتی که یک واحد صنعتی و تولیدی در مجموعه شهرک صنعتی احداث گردیده باشد می تواند، فاضلاب خود را تا حد پارامترهای ذیل تصفیه و به شبکه جمع آوری و تصفیه خانه فاضلاب شهرک صنعتی متصل نماید:
آیین نامه شرکت شهرکهای صنعتی ایران در خصوص کیفیت فاضلاب صنعتی ورودی به تصفیه خانه شهرک:

 ترکیب فاضلاب  تخلیه به شبکه جمع آوری فاضلاب شهرک صنعتی
 BOD 5 mg/lit 1000
 COD mg/lit 2000
 TSS mg/lit 500
pH 6.5~8.5

پاسخ دادن به Kcpoup لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *